Cây chè dây là một loại thảo dược có tác dụng tuyệt vời trong việc điều trị bệnh và từ xa xưa đã được mang vào sử dụng để chữa bệnh cho con người. Trong đông y chè dây được nghiên cứu và sử dụng để chữa trị nhiều loại bệnh, đặc biệt là bệnh về dạ dày rất hiệu quả. Vậy cây chè dây có tác dụng gì? Cây chè dây được sử dụng để làm thuốc như thế nào? Trong bài viết ngày hôm nay chúng tôi sẽ giải đáp tất cả những thắc mắc trên và chia sẻ về 6 tác dụng tuyệt vời của chè dây trong chữa bệnh.
[wpsm_titlebox title=”Nội dung” style=”1″] [wpsm_toplist] [/wpsm_titlebox]
Giới thiệu sơ lược về cây chè dây.
Cây chè dây là gì?
Cây chè dây hay trong dân gian còn được gọi với cái tên như bạch liễm, khau rả, thau rả, chè hoàng gia, … Nó có tên khoa học là Ampelopsis và thuộc họ cây nho. Chè dây được biết đến là một trong những loại thảo dược dùng để chữa bệnh về dạ dày rất tốt và mang những đặc điểm cấu tạo dễ nhận biết cụ thể như:
- Chè dây là một loại cây sống thân leo, cành và thân hình trụ mảng, thân dài khoảng 2 – 3m tùy thuộc vào môi trường sống và thường sống bám vào những loại cây gỗ khác.
- Chè dây có lá dài khoảng 7-10cm, xung quanh lá có răng cưa, mặt trên màu xanh nhạt và mặt dưới màu sẫm hơn. Lá của cây chè dây thường mọc thành dạng kẹp, mọc so le nhau, xung quanh thân có tua rua để bám vào thân cây khác giúp cây vươn lên và phát triển.
- Hoa của cây chè dây có hình dáng giống nụ hoa tam thất, hoa thường mọc thành chùm, màu trắng và nở vào khoảng thời gian tháng 6 – tháng 7 hàng năm.
- Quả chè dây hình trái xoan, mọng, khi chín có màu đen và thường đậu quả vào tháng 9 – tháng 10 mỗi năm.
Hiện nay cây chè dây được sử dụng khá phổ biến và chúng ta cũng dễ bắt gặp nó ở hai bên đường tại những vùng quê hay trên những cánh rừng nhiệt đới ở nước ta.
Cây chè dây mọc ở đâu?
Cây chè dây thường mọc ở những vùng có khí hậu nóng ẩm như Trung Quốc, Ấn Độ, Lào, Việt Nam, … Tại Việt Nam cây chè dây thường mọc hoang dưới những tán cây gỗ ta hay ở những vùng đồi, rẫy, nương tại các tỉnh khu vực miền núi phía bắc như Lạng Sơn, Lào Cai, Yên Bái, Hòa Bình. Ngoài ra nó cũng có mặt ở những vùng đồng bằng như Đà Nẵng, Hà Tĩnh, Quảng Bình, …
Hiện nay nhờ phát hiện ra những tác dụng tuyệt vời của các thành phần chứa trong chè dây mà người ta còn trồng loại cây này ở rất nhiều nơi trên khắp cả nước. Chúng có đặc điểm cấu tạo đơn giản, dễ dàng thích nghi với các điều kiện môi trường khác nhau nên có sức sống mãnh liệt và dễ sinh sôi, phát triển tại những khu vực nuôi trồng mới.
Người dân thường thu hoạch lá trà dây vào tháng 4 – tháng 10 hàng năm sau đó trải qua những quy trình chế biến nghiêm ngặt, khép kín trà dây sau đó sẽ đến tay của người tiêu dùng.
Ở những vùng trồng chè dây để sản xuất người ta chế biến trà dây theo 2 cách như sau:
- Ngâm lá chè tươi với nước ozone, rửa sạch rồi sấy khô sau đó đóng gói và đưa đến tay người tiêu dùng.
- Ngam lá chè dây với nước ozone, rửa sạch, ủ lá trà cho có mùi thơm đặc trưng sau đó phơi hoặc sấy khô để đưa đến sản phẩm trà đạt chất lượng cao nhất cho người tiêu dùng.
Tác dụng của cây chè dây, trà dây.
Trong trà dây có chứa rất nhiều hàm lượng hoạt chất có lợi cho sức khỏe như Flavonoid, tanin, Rhamnose, glucose, … đem đến nhiều công dụng trong điều trị bệnh và chăm sóc sức khỏe của con người.
Theo đông y trà dây có tính bình, vị ngọt đắng, an toàn và lành tính cho mọi đối tượng sử dụng giúp tăng cường hoạt động của hệ tiêu hóa, chống oxy hóa, giúp ăn ngon miệng, ngủ ngon và đặc biệt có công dụng điều trị các bệnh về dạ dày rất hiệu quả. Một số tác dụng tiêu biểu của cây chè dây như:
1. Chữa đau dạ dày.
Trong các thành phần của trà dây có chứa hoạt chất Flavonoid và tanin rất dồi dào. Hai hoạt chất này chính là chìa khóa vàng giúp đẩy lùi các triệu chứng về đau và co thắt dạ dày hiệu quả.
Chúng có tính kháng viêm, kháng khuẩn mạnh, khi kết hợp với protein trong niêm mạc dạ dày sẽ tạo ra lớp màng bảo vệ dạ dày, diệt khuẩn và kiểm soát nồng độ axit trong dạ dày rất tốt. Từ đó trung hòa lượng axit, tạo môi trường trung tính khiến các triệu chứng đau và đau do viêm dạ dày nhanh chóng được khỏi hẳn sau một thời gian dài sử dụng cây trà dây.
Chính vì vậy người ta thường nói trà dây chính là loại thuốc đặc trị của dạ dày.
2. Kháng viêm, trị viêm loét dạ dày.
Cũng nhờ hoạt chất Flavonoid chứa trong trà dây mà trà dây có tác dụng điều trị viêm loét dạ dày rất tốt, giảm viêm, tiêu viêm và thúc đẩy quá trình lành lại của các vết viêm do bệnh lý về dạ dày gây nên.
Bên cạnh đó đối với những trường hợp bị viêm loét dạ dày tá tràng hoạt chất này còn giúp sẹo nhanh liền lại, lấp đầy các lỗ viêm và ngăn không cho tình trạng viêm loét lan rộng trong dạ dày gây ra tác động xấu với sức khỏe.
3. Tiêu diệt vi khuẩn HP.
Vi khuẩn HP trong dạ dày người luôn tiềm ẩn nguy cơ gây ra các bệnh về dạ dày, nếu nghiêm trọng có thể gây ra ung thư dạ dày. Đặc biệt với những người có tiền sử về bệnh dạ dày như viêm loét, đau dạ dày nếu có nhiều vi khuẩn này trong dạ dày sẽ rất dễ dẫn đến ung thư.
Sử dụng trà dây giúp thanh lọc dạ dày, tiêu diệt vi khuẩn HP từ từ theo cơ chế tự nhiên an toàn, không gây ra tác dụng phụ giúp ngăn chặn kịp thời các bệnh nguy hiểm về dạ dày ảnh hưởng đến sức khỏe chúng ta.
4. Điều trị mất ngủ.
Những hoạt chất chứa trong trà dây có tác dụng thúc đẩy quá trình thải độc gan, thanh lọc cơ thể, giải tỏa căng thẳng, mệt mỏi hiệu quả giúp cơ thể dễ dàng đi vào giấc ngủ và ngủ ngon hơn.
Chúng ta có thể sử dụng trà dây để làm nước uống hàng ngày như các loại trà khác để làm tăng hiệu quả an thần, giảm mất ngủ giúp cơ thể khỏe mạnh và tràn đầy năng lượng hơn.
5. Điều trị mụn nhọt, mẩn ngứa.
Như đã nói ở trên, hoạt chất trong trà dây có tác dụng giải độc gan và thanh lọc cơ thể hiệu quả giúp đẩy lùi các triệu chứng nóng trong người như mụn nhọt, rôm sảy, mề đay, và điều trị những bệnh về gan hiệu quả.
6. Chữa trị bệnh răng lợi.
Trà dây còn có công dụng điều trị viêm, kháng khuẩn hiệu quả vì vậy có công dụng tốt trong việc chữa bệnh về viêm răng, viêm lợi. Súc miệng với nước trà dây hàng ngày sẽ giảm sưng, tiêu viêm, điều trị các vùng chân răng, lợi bị sưng đau, mưng mủ hiệu quả.
Bài thuốc dân gian chữa bệnh từ cây chè dây.
Để tận dụng công dụng tuyệt vời của chè dây, qua nhiều thời gian người ta đã sử dụng, nghiên cứu và điều chế nên các phương pháp, bài thuốc có tác dụng hiệu quả trong điều trị bệnh cho con người. Một số bài thuốc thường xuyên được sử dụng trong dân gian như:
1. Trị đau dạ dày:
Cách thực hiện: Để điều trị đau dạ dày từ cây chè dây chúng ta thực hiện như sau:
- Chuẩn bị 50g chè dây khô, 1 lít nước.
- Cho chè dây vào nồi cùng với nước rồi đun sôi khoảng 10 – 15 phút.
- Để nguội và uống nước chè dây thay cho nước uống bình thường, sau một thời gian khoảng 15 – 30 ngày bạn sẽ thấy các triệu chứng đau dạ dày giảm bớt và dạ dày hoạt động hiệu quả hơn.
2. Điều trị bệnh sốt rét:
Cách thực hiện:
- Chuẩn bị chè dây, hồng bì mỗi thứ 60g. Lá đại bì, rễ cỏ xước, lá tía tô, rễ xoan rừng, lá vối mỗi thứ 12g.
- Cho tất cả nguyên liệu đã chuẩn bị trên vào nồi sắc với 500ml nước đến khi sôi và cạn còn 1 / 3 mức nước trong nồi thì lấy ra để nguội.
- Uống nước chè dây này mỗi ngày 1 lần trong 2 – 3 ngày các triệu chứng của sốt rét sẽ giảm đi đáng kể, bài thuốc này còn có tác dụng giải độc gan, thanh lọc cơ thể rất tốt.
3. Điều trị đau nhức xương khớp.
Cách thực hiện:
- Chuẩn bị một nắm lá chè dây rửa sạch, giã nát, sao vàng qua lửa rồi dùng mảnh vải sạch gói lại.
- Đưa chè dây đã sao vàng này lên và chườm vào những vùng khớp, xương bị đau nhức bạn sẽ thấy giảm đau và giảm sưng đáng kể ở các vùng khớp bị đau, cho chúng ta cảm giác thoải mái hơn rất nhiều.
4. Điều trị viêm, tiêu mủ vết thương.
Cách thực hiện:
- Chuẩn bị 15g chè dây cùng với 150ml rượu trắng.
- Sắc hỗn hợp này cho đến khi sôi.
- Uống nước chè dây với rượu mỗi ngày 1 ly nhỏ hoặc nếu bị viêm lợi có thể dùng để súc miệng sẽ làm tiêu viêm, tiêu mủ hiệu quả, giúp vết thương nhanh chóng lành lại.
Lưu ý khi sử dụng cây trà dây leo.
Để sử dụng cây chè dây, trà dây leo hiệu quả chúng ta cần lưu ý những điều sau:
- Không nên sử dụng chè dây quá nhiều trong một ngày, nên uống nước chè dây loãng. Không lạm dụng chè dây quá mức.
- Nên sử dụng trà dây trước bữa ăn khoảng 30 phút sẽ giúp phát huy công dụng của trà dây tốt nhất.
- Không để nước trà dây qua đêm, chỉ nên sử dụng nước này trong ngày để tránh bị nhiễm khuẩn không tốt cho dạ dày.
- Lựa chọn trà dây có nguồn gốc rõ ràng, không bị ẩm mốc để đem lại hiệu quả điều trị bệnh tốt nhất.
- Phụ nữ có thai hay đang cho con bú cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng trà dây.
- Những người đang sử dụng thuốc điều trị bệnh cũng nên hỏi ý kiến bác sĩ nếu muốn sử dụng trà dây để tránh gây ra tác dụng phụ ảnh hưởng đến sức khỏe và quá trình chữa trị bệnh.
Trên đây là những thông tin và công dụng cũng như những bài thuốc về cây chè dây trong dân gian. Hy vọng bài viết đã mang đến cho bạn những thông tin hữu ích giúp bạn hiểu thêm về loại thảo dược này và cách để sử dụng chúng trong sử dụng điều trị bệnh lý của cơ thể.