Cùng với niềm mong mỏi thai nhi khỏe mạnh, phát triển tốt là nỗi lo chế độ ăn khi mang bầu có thể khiến mẹ tăng cân. “Bài toán” này tuy khó nhưng không phải không có lời giải, và lời giải dành cho chị em đang băn khoăn thực phẩm giúp thai nhi tăng cân, mẹ giữ dáng sẽ có ngay sau đây.
[wpsm_titlebox title=”Nội dung” style=”1″] [wpsm_toplist] [/wpsm_titlebox]
Dưỡng chất cần thiết cho mẹ bầu
Nhu cầu bổ sung dưỡng chất trong thời gian mang thai tăng lên giúp thai nhi phát triển tốt ngay từ những tháng đầu tiên. Vậy mẹ nên chú trọng đến những nhóm chất nào?
Acid Folic (vitamin B9)
Axit folic và một chất cực kỳ cần thiết mà mẹ bầu nên lưu ý bổ sung trong quá trình mang thai. Thành phần này nếu được cung cấp đầy đủ sẽ hỗ trợ quá trình phân chia tế bào và tổng hợp ADN. Đồng thời ngăn ngừa nguy cơ dị tật bẩm sinh ở tim chi ống thần kinh và bệnh tiểu đường ở trẻ.
- Liều lượng bổ sung: từ 400 đến 600 mg/ngày.
Sắt
Là thành phần quan trọng tham gia vào quá trình hình thành tuần hoàn máu của nhau thai và sự phát triển não bộ của thai nhi. Sắt còn đóng vai trò ngăn ngừa nguy cơ thiếu máu do thiếu sắt bà bầu, giúp giảm nguy cơ sinh non, nhẹ cân, băng huyết sau sinh, hạn chế triệu chứng mệt mỏi do ốm nghén.
- Liều lượng bổ sung: > 27 mg/ngày.
Canxi
Canxi tham gia vào quá trình hoàn thiện của hệ thần kinh và tim, hình thành và phát triển hệ xương, răng ở thai nhi. Bên cạnh đó, canxi giúp mẹ bầu ngăn ngừa huyết áp thai kỳ, sinh non và nguy cơ loãng xương sau này.
- Liều lượng bổ sung: 800 – 1500 mg/ngày
Omega – 3
Là chất béo quan trọng tham gia vào các hoạt động chức năng của cơ thể thai nhi, hệ miễn dịch, sự phát triển của não bộ và mắt, Omega-3 là chất cần lưu ý bổ sung đầy đủ khi mang thai. Ngoài ra, chất béo có lợi này còn mang lại nhiều tác dụng đối với tim mạch, tâm trạng, hệ tiêu hóa và làn da của mẹ.
- Liều lượng bổ sung: khoảng 500mg omega-3/ngày với tỷ lệ vàng DHA/EPA là 4/1.
Một số vi chất cần thiết khác nên bổ sung khi mang thai
- Magie: Cần thiết cho quá trình tổng hợp protein, acid béo và chuyển hóa vitamin D; ngăn ngừa đẻ non, sản giật và giảm tử vong sản khoa. Liều lượng mỗi ngày cần bổ sung khoảng 400mg.
- Kẽm: Tham gia vào quá trình tăng trưởng tế bào ở thai nhi, củng cố hệ miễn dịch, vị giác, khứu giác, tăng khả năng chữa lành vết thương và giảm nguy cơ sảy thai, sinh non, nhiễm độc thai kỳ. Liều lượng kẽm bổ sung mỗi ngày khoảng 11mg.
- I-ốt: Ngăn ngừa nguy cơ trẻ bị đần độn, chậm phát triển, điều chỉnh hành vi vận động tâm thần; tham gia vào quá trình chuyển hóa và tăng trưởng toàn diện ở thai nhi. Nhu cầu cho phụ nữ có thai là 200mcg I-ốt/ngày.
- Nhóm vitamin gồm: vitamin A (tăng sức đề kháng và chức năng cho mắt, da và xương, tạo tế bào cho cơ quan thai nhi, lượng khuyến cáo 800mcg/ngày), vitamin nhóm B, vitamin D (xây dựng xương, răng và mô, giúp cơ thể sử dụng hiệu quả canxi và photpho, lượng khuyến cáo khoảng 65 mg/ngày), vitamin E (chống oxy hóa và bảo vệ phổi, võng mạc, tăng miễn dịch cho làn da của cả mẹ và bé, lượng khuyến cáo là từ 15- 19 mg/ngày).
Cân nặng của mẹ bầu và thai nhi như thế nào là hợp lý?
Bảng chỉ số cân nặng chuẩn của thai nhi mới nhất theo WHO 2020:
Những yếu tố ảnh hưởng đến cân nặng và chiều cao gồm có:
- Do yếu di truyền.
- Do thể trạng của mẹ trước khi mang thai.
- Tuổi của mẹ khi mang bầu.
- Chế độ dinh dưỡng đầy đủ hay nghèo nàn.
- Mẹ có mắc các bệnh lý như thừa cân, đái tháo đường hay không.
- Trong suốt thai kỳ, mẹ không tăng cân hoặc tăng quá ít.
- Mẹ mang song thai hay đa thai.
Cân nặng chuẩn của phụ nữ khi mang thai
Khi cơ thể phụ nữ ở trạng thái thể chất khỏe mạnh, với chỉ số BMI bình thường thì mức tăng cân hợp lý khi mang thai là từ 9-12kg. Tuy nhiên không phải trường hợp nào cũng vậy, bảng chỉ số cân nặng cần tăng khi mang thai dựa theo chỉ số BMI = cân nặng : (chiều cao x 2), được khuyến cáo như sau:
Nguyên tắc bổ sung dinh dưỡng cho thai nhi
3 tháng đầu là thời điểm quan trọng bậc nhất khi mà thai nhi mới chỉ hình thành và cơ thể mẹ cũng tập làm quen với sự xuất hiện của sinh linh bé nhỏ. Tuy nhiên đây cũng là khoảng thời gian tốt nhất để mẹ bắt đầu kiểm soát cân nặng sao cho vào con mà không vào mẹ suốt thai kỳ. Bí quyết ở đây là gì?
Tư duy đúng về ăn uống khi mang thai
Theo Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp (FAO) cùng với WHO và UNU, thai nhi chỉ sử dụng calo tiêu thụ trong 3 tháng đầu là 85 calo, 3 tháng giữa là 285 calo và 3 tháng cuối là 475 calo. Với mức ăn như bình thường, trong 3 tháng đầu chị em chỉ cần ăn thêm 85 calo, và như vậy giai đoạn này bạn chỉ nên ăn 2000 calo mỗi ngày.
Lựa chọn thực phẩm có lợi
Cùng hoặc ít hơn mức năng lượng nhưng nhiều thực phẩm mang lại nhiều lợi ích hơn (ví dụ gạo lứt ít calo hơn nhưng giàu vitamin và chất xơ hơn so với gạo trắng). Việc tìm hiểu về thành phần dinh dưỡng sẽ giúp ăn vào con mà không vào mẹ.
Khả năng hấp thụ của mẹ như thế nào?
Do cơ địa, có người hấp thụ rất tốt dinh dưỡng từ thực phẩm nên dễ tăng cân và ngược lại. Hiểu được đặc điểm này của bản thân sẽ giúp mẹ kiểm soát tốt lượng ăn của mình.
Hạn chế ăn vặt, thay vào đó hãy chọn ngũ cốc
Ăn vặt là kẻ thù số 1 của cân nặng, nhạt miệng khi mang thai không có nghĩa là bạn muốn ăn gì cũng được. Vậy thì hãy lựa chọn ngũ cốc giúp cung cấp thêm chất xơ, vitamin, khoáng chất và tốt cho quá trình tạo tiết sữa khi sinh con.
10 thực phẩm giúp thai nhi tăng cân hiệu quả
Nhằm giúp mẹ dễ dàng hơn trong việc xây dựng thực đơn ăn vào con không vào mẹ, danh sách 10 thực phẩm dưới đây sẽ giúp thai nhi tăng cân hiệu quả, mẹ cũng không phải lo lắng về cân nặng:
1. Khoai lang
Là thực phẩm giàu chất xơ giúp nhuận tràng, khoai lang còn rất giàu vitamin B6 là dưỡng chất cần thiết cho quá trình hình thành tế bào máu, giúp thai nhi tăng cân và phát triển toàn diện.
2. Cá
Cá là thực phẩm lành tính giúp an thai, kích thích sự ngon miệng và cần thiết cho sự phát triển về thể chất và não bộ ở trẻ.
Cá chép và cá hồi được khuyến khích ăn trong thai kỳ mà mẹ không nên bỏ qua.
3. Trứng vịt lộn
Thật ngạc nhiên khi món ăn này có mặt trong danh sách thực phẩm giúp thai nhi tăng cân. Thực tế một quả trứng vịt lộn có chứa tới 13,6g protein, 12,4g lipid, 82mg canxi, 212mg photpho, vitamin A, B, C… với mức năng lượng là 182 kcal cần thiết cho thai nhi tăng cân khỏe mạnh.
4. Mè đen
Nhờ bảng thành phần giàu chất xơ và các khoáng chất như kẽm, magie, sắt, canxi, photpho,… đặc biệt là sesamin và sesamolin rất có lợi cho sức khỏe, thế nên mè đen được các chuyên gia dinh dưỡng khuyến khích chị em nên ăn trong thai kỳ để con tăng cân khỏe mạnh.
5. Quả bơ
Bơ là loại quả siêu dưỡng chất với hàm lượng chất béo tốt cao, các vitamin, protein và khoáng chất. Mẹ bầu sử dụng bơ với lượng vừa phải sẽ tăng cường sức khỏe, cải thiện cân nặng đặc biệt là những mẹ bị thiếu cân.
6. Thịt bò
Thịt bò giàu sắt, protein, vitamin và các khoáng chất như kẽm, kali, magie,…
Bổ sung loại thịt này vào thực đơn trong thời gian mang thai sẽ giúp cải thiện tình trạng ốm nghén, thiếu máu do thiếu sắt, tăng cường sức khỏe và hệ miễn dịch cho cả mẹ và thai nhi.
7. Các loại hạt
Như hạt hạnh nhân, óc chó, các loại ngũ cốc,… rất giàu chất xơ, chất béo tốt và các loại vitamin. Đây là lựa chọn hoàn hảo thay thế các món ăn vặt thiếu lành mạnh, giúp con tăng cân tốt, mẹ giữ dáng lành mạnh.
8. Sữa
Các loại sữa (sữa hạt, sữa bò, sữa bầu,…) có thành phần dinh dưỡng dồi dào và cân đối. Với những mẹ bầu có thể trạng nhẹ cân, yếu, khó hấp thu thì sữa chính là thực phẩm không nên bỏ qua.
9. Nước mía
Là loại nước giải khát giá rẻ và phổ biến, nước mía lại có chứa nhiều vitamin và khoáng chất rất cần thiết như sắt, canxi, kali, magie, mangan,… Tuy nhiên loại nước này cũng chứa nhiều đường, chị em nên uống với lượng vừa phải thôi nhé.
10. Nước cam
Giàu vitamin C, kẽm, canxi và acid folic, nước cam là lựa chọn tốt cho sức khỏe mà bà bầu nên sử dụng. Con vừa tăng cân, mẹ cải thiện được tình trạng ốm nghén và tăng cường sức đề kháng.
Thực phẩm là nguồn cung cấp dưỡng chất lành mạnh và an toàn nhất giúp thai nhi tăng cân. Mẹ hãy trở thành nhà tiêu dùng thông thái để khéo léo lựa chọn thực phẩm giúp thai nhi tăng cân mà không vào mẹ để có được những thực đơn phù hợp nhất cho thai kỳ khỏe mạnh nhé.